Τι είναι ο HPV;

HPV είναι η συντομογραφία που αναφέρεται στον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων. Πρόκειται για ιο που μεταδίδεται σεξουαλικά. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αντιμετωπίζεται από το αμυντικό σύστημα του οργανισμού και το άτομο που τον φέρει απαλλάσσεται από αυτόν μετά την πάροδο λίγων ετών.

Πόσο συχνή είναι η μόλυνση με τον HPV;

Η μόλυνση, συνήθως παροδική, αφορά περίπου τους εννέα από τους δέκα ανθρώπους και των δύο φύλων οι οποίοι έρχονται σε επαφή με τον ιό, αφότου αρχίσουν να έχουν σεξουαλικές σχέσεις. Ο HPV έχει περισσότερους από 100 τύπους. Ορισμένοι εξ αυτών ευθύνονται για βλάβες στο δέρμα, άλλοι για οξυτενή κονδυλώματα και κάποιοι δημιουργούν προκαρκινικές ή καρκινικές αλλοιώσεις στον τράχηλο της μήτρας. 

Πόσο επικίνδυνες είναι αυτού του τύπου οι αλλοιώσεις;

Από όσες γυναίκες μολυνθούν με τον HPV μόνο ένα μικρό ποσοστό θα αναπτύξει τέτοιου είδους αλλοιώσεις. Εφόσον η γυναίκα εξετάζεται τακτικά, η εξέλιξή τους ελέγχεται και, αν χρειαστεί, μπορεί να αφαιρεθούν χειρουργικά. Συχνά, όμως, υποχωρούν από μόνες τους.

Επομένως, μια γυναίκα που εξετάζεται τακτικά μπορεί να αποφύγει εντελώς τον κίνδυνο;

Ο κίνδυνος δεν είναι δυνατό να εκμηδενιστεί. Το Τεστ-Παπανικολάου, αν και πολύ χρήσιμο εργαλείο για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας,  δεν καλύπτει πλήρως τη γυναίκα, καθώς σε κάποιο ποσοστό δείχνει αποτελέσματα τα οποία είναι ψευδώς αρνητικά. Έτσι, συνδυάζεται με κολποσκόπηση, ώστε ο γιατρός να περιορίσει στο ελάχιστο την πιθανότητα να μην εντοπιστεί κάποια βλάβη. Σε περίπτωση που είτε μέσω του Τεστ-Παπ είτε διά της κολποσκόπησης εντοπιστούν βλάβες, ακολουθεί βιοψία για να προσδιοριστεί η έκταση και η βαρύτητά τους.

Κονδυλώματα ίσον καρκίνος;

Πρόκειται για μεγάλη παρεξήγηση και τεράστια πηγή άγχους. Από τις γυναίκες που έρχονται σε επαφή με τον ιό, ένα πολύ μικρό ποσοστό εμφανίζει κακοήθεια – και μόνο αν δεν υπάρξει τακτικός έλεγχος και έγκαιρη αντιμετώπιση.

Τα άτομα που προσβάλλονται από καρκίνο είναι πιθανότερο να φέρουν τους υψηλού κινδύνου τύπους του ιού. Ωστόσο, δεν ισχύει το αντίστροφο: κάθε γυναίκα που έχει υψηλής επιθετικότητας τύπους HPV δεν αναπτύσσει καρκίνο. 

Τι πρέπει να γνωρίζω για το εμβόλιο κατά του HPV;

Στην Ελλάδα, το έθνικό πρόγραμμα εμβολιασμών προβλέπει τον εμβολιασμό κοριτσιών ηλικίας 12 έως 15 ετών (ή και 15 έως 26 ετών, εφόσον δεν έχουν εμβολιαστεί πιο νωρίς). 

Το τεστ Παπανικολάου πρέπει να γίνεται κανονικά, καθώς ο εμβολιασμός δεν καλύπτει πλήρως τη γυναίκα: δεν προστατεύει από όλους τους υψηλού κινδύνου τύπους του ιού. Η συνολική προστασία που προσφέρουν τα εμβόλια ξεπερνά το 70%, ενώ εκτιμάται ότι τα εμβόλια δεύτερης γενιάς θα προσφέρουν μεγαλύτερη κάλυψη. 

Σημειώνεται, τέλος, ότι το εμβόλιο δεν προκαλεί σοβαρές παρενέργειες.