Τόσο η γυναικεία όσο και η ανδρική γονιμότητα, που σχετίζονται άμεσα με την πιθανότητα σύλληψης, έχουν να κάνουν με οργανικούς παράγοντες και με την ηλικία, αλλά και με μια σειρά από συνήθειες της καθημερινής ζωής. Σε αυτές μπορεί κανείς να “παρέμβει” και να βελτιώσει τη γονιμότητά του.

Κάπνισμα και αλκοόλ είναι εχθροί της γονιμότητας, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις κατάχρησης. Από την άλλη πλευρά, ο υγιεινός τρόπος ζωής μπορεί να βελτιώσει τόσο τον αριθμό όσο και την ποιότητα των ωαρίων και των σπερματοζωαρίων. Ας ακολουθούμε, λοιπόν, κάποιους απλούς κανόνες που, εκτός της θετικής τους επίδρασης στη γονιμότητα,  οδηγούν σε έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής γενικότερα.

ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΣΤΡΕΣ

Εδώ κάνουμε λόγο όχι για το συνηθισμένο άγχος που νιώθουν οι περισσότεροι άνθρωποι όταν αντιμετωπίζουν καθημερινά προβλήματα, αλλά για το υπερβολικό στρες. Όταν το άγχος είναι ιδιαίτερα αυξημένο μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη γονιμότητα, διαταράσσοντας την ορμονική ισορροπία στο γεννητικό σύστημα ανδρών και γυναικών. Ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια μιας προσπάθειας για εξωσωματική γονιμοποίηση, είναι σύνηθες για ένα ζευγάρι να ανησυχεί για το αποτέλεσμα. Ωστόσο, αξίζει να προσπαθήσει να ελέγξει το επίπεδο του άγχους που νιώθει, καθώς υπάρχουν ενδείξεις ότι μια αισιόδοξη στάση βοηθά στην επίτευξη του στόχου.

ΚΑΝΟΝΙΚΟ ΒΑΡΟΣ – ΥΓΙΕΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Όχι μόνο το υπερβάλλον, αλλά και το πολύ μειωμένο βάρος είναι δυνατό να επιδράσουν με αρνητικό τρόπο στη γονιμότητα. Είναι γνωστό, για παράδειγμα, ότι παχύσαρκες γυναίκες που δεν κάνουν ωορρηξία μπορεί, χάνοντας βάρος, να βελτιώσουν τον κύκλο τους και να συλλάβουν φυσικά.  Η επαναφορά στα φυσιολογικά για κάθε σωματότυπο επίπεδα μπορεί να οδηγήσει σε φυσική σύλληψη και να αυξήσει τα ποσοστά επιτυχίας μιας προσπάθειας εξωσωματικής.

Η υγιεινή διατροφή, δηλαδή μια δίαιτα μεσογειακού τύπου, πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, με χαμηλά λιπαρά και αυξημένα όσπρια, ψάρια και λευκό κρέας, καθώς και η αποφυγή τηγανητών βοηθά τόσο τη σύλληψη όσο και την εγκυμοσύνη.

ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΤΕΛΟΣ

Ο καπνός περιέχει πολλά επιβλαβή στοιχεία, που εκτός των άλλων υποβαθμίζουν την ποιότητα ωαρίων και σπερματοζωαρίων. Επιπλέον, η συνήθεια του καπνίσματος ενδέχεται να επισπεύσει την εμμηνόπαυση και, κατ’επέκταση, την ευχέρεια με την οποία επιτυγχάνεται μια σύλληψη, καθώς η γονιμότητα μειώνεται σταδιακά με την ηλικία. Η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να βελτιώσει τη γονιμότητα, τόσο με τη φυσική σύλληψη όσο και με τις διαδικασίες της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Τα ποσοστά επιτυχίας της εξωσωματικής είναι σημαντικά καλύτερα σε ζευγάρια που δεν καπνίζουν, συγκριτικά με ζευγάρια καπνιστών.

ΝΑΙ ΣΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ

Τα οφέλη της άθλησης δεν είναι λίγα: ανάμεσα σε αυτά, ο έλεγχος της σωματικής μάζας, του άγχους, της αρτηριακής πίεσης και του επιπέδου της ινσουλίνης στο αίμα. Αν και δεν είναι αποδεδειγμένο ότι η γυμναστική συνδέεται απευθείας με τη βελτίωση της γονιμότητας, η θετική  της επίδραση στην επίτευξη καλής υγείας προσφέρει έμμεσα οφέλη στη σχέση του ζευγαριού, στην ποιότητα και τη συχνότητα των σεξουαλικών επαφών και, επομένως, αυξάνει τις πιθανότητες σύλληψης. Αντιθέτως, η εντατική άθληση που δοκιμάζει τις αντοχές του οργανισμού ενδέχεται να διαταράξει την ωορρηξία στις γυναίκες και την παραγωγή σπέρματος στους άνδρες.

ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΕ ΤΟ ΑΛΚΟΟΛ

Εφόσον η κατανάλωση αλκοόλ είναι ευκαιριακή και μετρημένη, δεν φαίνεται να υπάρχει πρόβλημα. Επιπλέον, πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι το κόκκινο κρασί σε περιορισμένη ποσότητα (ένα ή το πολύ δύο μικρά ποτήρια ημερησίως) μπορεί να βελτιώσει την καρδιαγγειακή λειτουργία. Ωστόσο, η μεγαλύτερη κατανάλωση αλκοόλ έχει αρνητική επίπτωση στην υγεία, με τον κίνδυνο να πολλαπλασιάζεται όσο αυξάνει η ποσότητα. Πιθανές βλάβες στο συκώτι, λόγω κατάχρησης οινοπνευματωδών, μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τη γονιμότητα και των δύο φύλων, ενώ ειδικά στη γυναίκα η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει τις πιθανότητες αποβολής.

ΜΗΝ ΤΟ ΠΑΡΑΚΑΝΕΤΕ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΦΕ

Σύμφωνοι, ο καφές σάς ξυπνά, σας κρατά σε εγρήγορση, σας κάνει πιο παραγωγικούς! Δύο ή τρεις κούπες καφέ ημερησίως δεν φαίνεται να βλάπτουν τον οργανισμό και ειδικότερα το αναπαραγωγικό σύστημα. Είναι χρήσιμο, όμως, να γνωρίζετε ότι καφεΐνη δεν περιέχει μόνο ο καφές, αλλά και το τσάι, η σοκολάτα και τα αναψυκτικά τύπου κόλα. Όλα τα παραπάνω αθροίζουν καφεΐνη στον οργανισμό και συνεπώς πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο, καθώς η πρόσληψη της ουσίας σε μεγάλη ποσότητα έχει βρεθεί ότι επιδρά αρνητικά -μεταξύ άλλων- και στην αναπαραγωγική ικανότητα.

ΟΧΙ ΣΤΙΣ«ΟΥΣΙΕΣ»

Αυτονόητη παραίνεση που δεν έχει να κάνει μόνο με το θέμα που εξετάζουμε, ούτε κυρίως με αυτό. Η εξάρτηση από τις ναρκωτικές ουσίες είναι πρόβλημα του οποίου οι συνέπειες -κοινωνικές, σε επίπεδο υγείας, εργασίας κλπ- δεν περιορίζονται στη μείωση της πιθανότητας σύλληψης. Σχετικές έρευνες, πάντως, έχουν δείξει ότι η χρήση ουσιών ενδέχεται να επηρεάσει και τη γονιμότητα.

ΑΛΛΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΠΟΥ ΥΠΟΒΑΘΜΙΖΟΥΝ ΤΗ ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ

Η λήψη φαρμακευτικής αγωγής: ορισμένα φάρμακα, όπως τα αντικαταθλιπτικά, κάποια παυσίπονα και αντιφλεγμονώδη είναι δυνατό να προκαλέσουν προβλήματα γονιμότητας. Σε κάθε περίπτωση, κατά την περίοδο της προσπάθειας για σύλληψη είναι καλό να επικοινωνείτε με το γιατρό σας πριν από τη λήψη οποιουδήποτε φαρμάκου.

Τα φυτοφάρμακα: Έχουν συνδεθεί με διαταραχές στο αναπαραγωγικό σύστημα. Για αυτό το λόγο είναι επιβεβλημένο το προσεκτικό πλύσιμο φρούτων και λαχανικών πριν από την κατανάλωσή τους.

Αρνητική επίδραση στη γονιμότητα ενδέχεται να έχουν και πολλά χημικά στοιχεία – μεταξύ άλλων, βαφές, καθαριστικά, διαλύτες και ορισμένα χημικά, όπως οι φθαλάτες που συνδέονται με πτώση στην ποιότητα του σπέρματος, αλλά και με πρόωρη εμμηνόπαυση.